Ish-ministri i Jashtëm Ditmir Bushati ka reaguar lidhur me vendimin e BE-së për nisjen e bisedimeve për anëtarësim me Shqipërinë. Bushati thotë se ky proces ka shkaktuar konfuzion ndër vite, procedurat e vetë BE-së kanë qenë të koklavitura dhe politika shqiptare i ka lexuar bardh e zi, duke lënë në harresë interesin e qytetarëve.
Socialisti deklaron se lufta me virusin po dëshmon se jemi një popullsi e informuar dhe vetëmotivuar dhe me këtë armë po e luftojmë atë, ndërsa thekson se e njëjta gjë vlen për proceset madhore siç janë reformat e domosdoshme që burojnë nga procesi i integrimit europian.
“Vendimi i sotëm konfirmon në thelb vendimin e 26 qershorit të vitit 2018, ku vendet Anëtare të BE-së iu përgjigjen pozitivisht rekomandimit të Komisionit Europian për fillimin e bisedimeve për anëtarësim me Shqipërinë. Asokohe, Vendet Anëtare skicuan rrugën drejt zyrtarizimit të bisedimeve, përmes një procesi përgatitor dhe afatizimin e tij, duke përcaktuar Qershorin e 2019-ës si periudhën e zyrtarizimit të bisedimeve dhe fundin e 2019-ës për organizimin e Konferencës së Parë Ndërqeveritare, që simbolizon nisjen e bisedimeve.
Për arsye që lidhen me debatet brenda BE-së rreth të ardhmes së projektit europian (sidomos pas BREXIT), kalendari i mësipërm nuk u respektua. Madje, vitin e kaluar, përjetuam momente dramatike kur për një çast u mendua se procesi i zgjerimit do të ndalonte deri ne reformimin e kërkuar për BE-në, sidomos nga Franca. Vështruar në këtë kontekst, vendimi i sotëm dëshmon gadishmërinë e BE-së për të filluar bisedimet për anëtarësim. Në kulmin e krizës së paprecedentë që po kalon njerëzimi, për shkak të virusit, vendimi i BE-së ka një vlerë politike të pamohueshme, pasi mban hapur derën e Bashkimit Europian, e për rrjedhojë mban “gjallë” procesin e zgjerimit”, shkruan ai në rrjetet sociale.
Ish-ministri deklaron se vendet anëtare sot përcaktuan edhe disa kushte që duhen përmbushur para mbajtjes së Konferencës së Parë Ndërqeveritare dhe kujton se për përmbushjen e kushteve, Komisioni Europian do të raportojë sërish para vendeve anëtare.
“Në të vërtetë, një pjesë e këtyre kushteve që kanë të bëjnë me reformën zgjedhore, funksionimin e gjykatës kushtetuese, gjykatës së lartë dhe funksionimin e strukturave të specializuara në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar nuk janë të panjohura. Ato, ne i kemi kthyer në “detyra shtëpie” në Rezolutën që miratuam në Kuvend “Për mbështetjen e procesit të fillimit të bisedimeve për anëtarësimin e Republikës së Shqipërisë në Bashkimin Europian”, më 3 Tetor 2019. Na duhet t’i rikthehemi pikërisht angazhimeve që kemi ndërmarrë në këtë dokument, të përfitojmë nga ekspertiza e çmuar e Komisionit të Venecias dhe përmes bashkëpunimit politik dhe mirëkuptimit institucional të adresojmë qoftë çështjet që kanë të bëjnë me funksionimin e gjykatës kushtetuese dhe asaj të lartë, ashtu dhe të përmirësojmë ligjin për median”, nënvizon ai.
LEXO EDHE: 26 vjet pas rrëzimit të diktatorit, shqiptarët të bashkuar në shesh për votën e lirë
Bushati deklaron se “Konferencës së Parë Ndërqeveritare i paraprin përgatitja nga ana e Komisionit Europian dhe miratimi nga Vendet Anëtare të BE-së të dokumentit të “Kuadrit Negociues”. Ky dokument përcakton parimet, thelbin dhe procedurat mbi të cilat do të zhvillohet negociimi. Pra, jo thjesht për Konferencën e Parë Ndërqeveritare apo negociimin e kapitujve të grupuar (clusters). Si ta kuptojmë këtë? Meqë jetojmë në kohë pandemie edhe shembullin po e marr nga shëndetësia. Në mënyrë simbolike, nëse BE-në do ta krahasonim me një trupë vendimmarrëse mjekësore, Komisionin Europian me mjekun specialist dhe Shqipërinë me pacientin, në dokumentin e “Kuadrit Negociues” përvijohet protokolli i shërimit që duhet të ndiqet nga pacienti në mënyrë që të shërohet. Edhe këtu Vendet Anëtare kanë përcaktuar një listë me çështje, adresimi i të cilave nga ana e Shqipërisë duhet të reflektohet në dokumentin e “Kuadrit Negociues” që Komisioni do të paraqesë para Vendeve Anëtare. Këto çështje duhen konsideruar si detajim i përmbushjes së 5 prioriteteve, të cilat në një mënyrë a tjetër do ta shoqërojnë Shqipërinë për gjatë gjithë procesit të anëtarësimit në BE. Për të trajtuar këto çështje nevojitet bashkëpunim politik dhe mirëkuptim institucional”
Socialisti thekson se vendet anëtare të BE-së nuk kanë përcaktuar një datë për mbajtjen e Konferencës së Parë Ndërqeveritare, por kanë preferuar formulimin se një gjë e tillë do të ndodhë “sa më shpejt që të jetë e mundur, pas miratimit të Kuadrit Negociues nga Këshilli”. “Një formulim i tillë pa datë dhe precedenti i vendosur nga BE-ja që shoqëron miratimin e Kuadrit Negociues dhe mbajtjen e Konferencës së Parë Ndërqeveritare me përmbushjen e një liste me detyra apo kushte nuk është fundi i botës. Përkundrazi është motivim për më shumë reforma të qëndrueshme”, shkruan më tej ai.
“Nuk është në interesin tonë të analizojmë shqetësimet, paragjykimet apo precedentët e rinj që vendosën në këtë proces, në disa raste padrejtësisht e në kurriz të pritshmërive dhe ëndrrave tona për ta bërë një orë e më parë Shqipërinë vend anëtar të BE-së. Por, duhet ta nisim nga vetja. Sepse që nga viti 1991 e deri më sot, mungesa e bashkëpunimit politik dhe mirëkuptimit institucional është një fakt kokëfortë pengues për çlirimin e potencialit të Shqipërisë në këtë proces. Sot më shumë se kurrë, duhet të dëshmojmë përgjegjshmëri, maturi, unitet!”, nënvizon Bushati/ CNA.al