Intelektualët, të cilët Foren polisi i quan “mendimtarët kryesorë të botës”, parashikojnë se si kriza që shkaktoi koronavirusi do ta ndryshojë botën
MAHBUBANI: Bota do të kthehet nga Kina
COVID-19 nuk do të ndryshojë rrënjësisht tendencat globale ekonomike. Por ajo dëshiron të përshpejtojë ata që kanë filluar: të largojnë botën nga qendra e gravitetit në globalizimin sinocentrik (ose kinocentrik).
Pse do të vazhdojë ky trend? Qytetarët amerikanë kanë humbur besimin në globalizmin dhe tregtinë ndërkombëtare. Marrëveshjet e tregut të lirë janë bërë politikisht toksike, me ose pa rolin e Presidentit Donald Trump. Në të kundërtën e kësaj, Kina nuk e ka humbur atë lloj besimi. Pse? Ka arsye më të thella historike. Udhëheqësit kinezë janë tashmë të vetëdijshëm se ” shekulli i përuljes” së Kinës (1842-1949) ishte rezultat i përpjekjeve të drejtuesve të tij të vetëkënaqur për të shkëputur shtetin kinez nga pjesa tjetër e botës. Krejt ndryshe, dekadat e fundit të ringjalljes ekonomike kanë qenë rezultat i integrimit global me botën. Për më tepër, populli kinez përjetoi një shpërthim të besimit kulturor. Ata janë të sigurt se mund të garojnë në mënyrë të barabartë në të gjitha fushat.
Si pasojë e kësaj- siç theksova në librin tim të fundit, A fitoi Kina – është situata në të cilën Amerika ka dy zgjedhje. Nëse qëllimi i saj kryesor është të ruajë epërsinë globale, do të duhet të fillojë një gjeopolitik, politike dhe ekonomi ja të gjitha ose asgjë kundër Kinës. Sidoqoftë, nëse qëllimi i Amerikës është të përparojë mirëqenien e popullit amerikan – kushtet e jetesës së të cilëve po përkeqësohen – atëherë do të duhet të bashkëpunonte me Kinën. Këshilltarët më premtues do të thoshin se bashkëpunimi është një zgjedhje më e mirë. Por duke pasur parasysh disponimin aktual në Amerikë kur është fjala për KInën, këshilltarët më premtues nuk ka të ngjarë të dëgjohen.
Kishor Mahbubani është një bashkëpunëtor i lartë në Institutin për Studime Aziatike në Universitetin Kombëtar të Singaporit. Ai është autori i librit “A fitoi Kina? Sfida e Kinës për Parësinë e Amerikës ”
Volt: Rënia e shpejtë e fuqisë perëndimore
Një pandemi do të fuqizojë shtetin dhe do të forcojë nacionalizmin. Qeveritë e të gjitha llojeve do të miratojnë masa emergjente për të menaxhuar krizën, dhe shumë do të hezitojnë të heqin dorë nga kompetetncat e reja pasi të përfundojë kriza. COVID-19 gjithashtu do të përshpejtojë ndryshimin e fuqisë dhe ndikimit nga Perëndimi në Lindje. Koreja e Jugut dhe Singapori u përgjigjën më së miri, dhe Kina u përgjigj mirë pas gabimeve fillestare. Reagimi në Evropë dhe Amerikë, në krahasim, ka qenë i ngadaltë dhe i çorganizuar, duke ulur më tej aurën e markës perëndimore.
Ajo që nuk do të ndryshojë është natyra thelbësisht konluktuoze e politikës botërore. Epidemitë e mëparshme nuk i dhanë fund rivalitetit të fuqive të mëdha, dhe as nuk filluan një epokë të re të bashkëpunimit global, duke përfshirë “virusin spanjoll” të 1918-1919. vit. Nuk do ta bëjë këtë as COVID-19. Do të jemi dëshmitarë të një ngadalësimi të mëtejshëm të hiper-globalizmit pasi qytetarët do të kërkojnë nga qeveritë kombëtare t’i mbrojnë, ndërsa korporatat dhe qeveritë kombëtare do të përpiqen të përgatiten më mirë për vështirësitë në të ardhmen.
Shkurt, COVID-19 do të krijojë një botë që është më pak e hapur, më pak e prosperuar dhe më pak e lirë. Nuk duhej të ishte kështu, por kombinimi i virusit vdekjeprurës, planifikimit joadekuat dhe udhëheqësve jo kompetent e ka çuar njerëzimin në një rrugë të re shqetësuese.
Stephen Ëalt është profesor në Universitetin e Harvardit.
JOSEPH NAJ: Amerikës do ti duhet një strategji e re
Në vitin 2017, Presidenti amerikan Donald Trump prezantoi një strategji të re të sigurisë kombëtare që përqendrohet në konkurrencën nga fuqitë kryesore. COVID-19 tregon se kjo strategji është joadekuate. Edhe nëse Shtetet e Bashkuara mbizotërojnë si një fuqi e madhe, ata nuk mund të mbrojnë sigurinë e tyre duke vepruar të pavarur.
Në vitin 2018, Richard Danzig përmblodhi problemin: “Teknologjitë e Shekullit 21 janë globale jo vetëm në shpërndarjen e tyre, por edhe në pasojat e tyre. Patogjenët, sistemet e inteligjencës artificiale, viruset e kompjuterave dhe rrezatimi që të tjerët mund të lëshojnë aksidentalisht mund të bëhen po aq problempër ne sa edhe për ta. Marrëveshjet për sistemet e raportimit, kontrollet e përbashkëta, planet e përbashkëta të emergjencave, normat dhe kontratat duhet të trajtohen si një mjet për të lehtësuar një numër rreziqesh të ndërsjella “.
Kur bëhet fjalë për kërcënime transnacionale siç janë COVID-19 dhe ndryshimi i klimës, ne nuk mund të mendojmë për fuqinë amerikane mbi vendet e tjera. Celësi i suksesit qëndron në të kuptuarit e rëndësisë së fuqisë së ushtruar duke vepruar në mënyrë të përbashkët me aktorët e tjerë. Secili vend e vendos interesin e tij kombëtar në radhë të parë; një pyetje e rëndësishme është se sa gjerës ose ngushtë përcaktohet ky interes. COVID-19 tregon se ne nuk po arrijmë të adaptojmë strategjinë tonë në botën e re.
Joseph Nye, Profesor në Universitetin e Harvardit, Ish Drejtori i Inteligjencës Kombëtare, , ish Drejtor i Inteligjencës Kombëtare dhe autor i disa librave, i fundit prej të cilave është “A ka rëndësi morali? Presidentët dhe politika e jashtme nga FDR në Trump “
Richard Has – Do të ketë më shumë shtete të dështuara
Pak ka njerëz që neverisin me fjalët “përgjithmonë” sikurse unë jam i neveritur, por unë mendoj se kriza e koronavirusit së paku në disa vite të ardhshme shumicën e vendeve ti drejtojë të angazhohen për t’u përqëndruar në atë që po ndodh brenda kufijve të tyre sesa të paktën ajo që po ndodhë jashtë tyre.
Unë parashikoj zhvendosje më të mëdha drejt vetë-mjaftueshmërisë selektive (dhe, si rezultat i kësaj, ndarjet e ekonomive) duke pasur parasysh cenueshmërinë e zinxhirëve të furnizimit; kundërshtim edhe më të madh ndaj imigracionit në shkallë të gjerë; dhe një angazhim i zvogëluar për të zgjidhur çështjet rajonale ose globale (përfshirë ndryshimet klimatike) duke pasur parasysh nevojën që resurset ti përkushtohen për rindërtimin e oborrit tonë të shtëpisë dhe zgjidhjet e pasojave të krizës ekonomike.
Unë konstatoj se shumë vende do ta kenë të vështirë të rikuperohen nga kjo krizë, dhe se shtetet e dobëta dhe të dështuara do të bëhen një dukuri edhe më e zakonshme në botë sesa është sot. Kriza ka të ngjarë të përshpejtojë përkeqësimin e tanishëm të marrëdhënieve Kinezo-amerikane dhe dobësimin e integrimit evropian. Nga ana tjetër, ne duhet të shohim një forcim modest në menaxhimin global të shëndetit publik. Por në përgjithësi, kriza e rrënjosur në globalizim më parë do të dobësohet sesa të rritet vullneti dhe aftësia e botës për t’u marrë me të.
Richard Hass është President i Këshillit të Marrëdhënieve me Jashtë dhe autor i disa librave, i fundit i të cilit është “Një botë në rrëmujë: Politika e Jashtme Amerikane dhe Kriza e Rendit të Vjetër”
